Özet: Yasal sürelerin durdurulması başta olmak üzere sair konularda düzenleme ve değişiklikler içeren, TBMM Genel Kurulunca 25.03.2020 tarihinde kabul edilen ve 26.03.2020 tarihli ve 31080 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 7226 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun hk. 

TBMM Genel Kurulunca 25.03.2020 tarihinde kabul edilen ve 26.03.2020 tarihli ve 31080 mükerrer sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 7226 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’da (“7226 Sayılı Kanun”) yer alan yasal sürelerin durdurulmasına yönelik düzenlemeler ile sair mevzuat düzenlemeleri ve değişikliklerine ilişkin özet aşağıda bilgilerinize sunulmaktadır.

  1. Yasal Sürelerin Durdurulması

7226 Sayılı Kanun’un Geçici 1. maddesi resmi gazetede yayımlandığı 26.03.2020 itibariyle yürürlüğe girmiş olup anılan düzenleme uyarınca, Covid-19 salgın hastalığının ülkemizde görülmüş olması sebebiyle yargı alanındaki hak kayıplarının önlenmesi amacıyla; 

  • Bir hakkın doğumu, kullanımı veya sona ermesine ilişkin tüm süreler – aşağıdakiler dahil olmak üzere-; 
  • Dava açma, 
  • İcra takibi başlatma, 
  • Başvuru, 
  • Şikâyet, 
  • İtiraz, 
  • İhtar, 
  • Bildirim, 
  • İbraz süreleri, 
  • Zamanaşımı süreleri,
  • Hak düşürücü süreler ve
  • Zorunlu idari başvuru süreleri 
  • Yürürlükte olan 2577 Sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu (“İYUK”),  5271 Sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu (“CMK”) ve 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu (“HMK”) ile usul hükmü içeren diğer kanunlarda taraflar bakımından belirlenen süreler ve bu kapsamda hâkim tarafından tayin edilen süreler ile arabuluculuk ve uzlaştırma kurumlarındaki süreler 

13/3/2020 (bu tarih dâhil) tarihinden 30/4/2020 (bu tarih dâhil) tarihine değin duracaktır. 

  • Aynı madde kapsamında, yürürlükteki 2004 Sayılı İcra ve İflas Kanunu (“İİK”) ile takip hukukuna ilişkin diğer kanunlarda belirlenen süreler ve bu kapsamda hâkim veya icra ve iflas daireleri tarafından tayin edilen süreler; nafaka alacaklarına ilişkin icra takipleri hariç olmak üzere tüm icra ve iflas takipleri, taraf ve takip işlemleri, yeni icra ve iflas takip taleplerinin alınması, ihtiyati haciz kararlarının icra ve infazına ilişkin işlemler ise 

22/3/2020 (bu tarih dâhil) tarihinden itibaren 30/4/2020 (bu tarih dâhil) tarihine değin duracaktır.   

  • Anılan süreler, durma süresinin sona erdiği günü takip eden günden itibaren işlemeye başlayacak ve durma süresinin başladığı tarih itibarıyla, bitimine on beş gün ve daha az kalmış olan süreler, durma süresinin sona erdiği günü takip eden günden başlamak üzere on beş gün uzamış sayılmaktadır. Bu kapsamda, durma süresi itibariyle süresi 15 gün ve 15 günden az kalanlar için, yasal süreler 15 Mayıs 2020’ye kadar uzamış sayılacak. 15 gün üzeri olan için ise, kalan yasal süresi işleyecektir. 
  • Anılan madde kapsamında içinde bulunulan salgın durumunun uzaması halinde ise, Cumhurbaşkanı kararı ile durma süresi altı ayı geçmemek şartı ile bir kez uzatılabilecek olup bu döneme ilişkin durdurulan sürelerin kapsamının daraltılabileceği öngörülmüştür. 
  1. Kapsamda Olmayan Süreler ve İşlemler
  • Salgın döneminde durmayacak yasal süreler tahdidi olarak belirlenmiş olup; 
  • Suç ve ceza, kabahat ve idari yaptırım ile disiplin hapsi ve tazyik hapsi için kanunlarda düzenlenen zamanaşımı süreleri,
  • CMK kapsamında düzenlenen koruma tedbirlerine ilişkin süreler,
  • HMK kapsamında düzenlenen ihtiyati tedbiri tamamlayan işlemlere ilişkin süreler

işlemeye devam edecektir. 

  • Öte yandan, İİK ile takip hukukuna ilişkin diğer kanunlar kapsamında; 
  • İcra ve iflas daireleri tarafından mal veya haklara ilişkin olarak ilan edilmiş olan satış gününün durma süresi içinde kalması halinde, bu mal veya haklar için durma süresinden sonra yeni bir talep aranmaksızın icra ve iflas dairelerince satış günü verileceği ve bu durumda satış ilanı sadece elektronik ortamda yapılır ve ilan için ücret alınmayacağı,
  • Durma süresi içinde rızaen yapılan ödemelerin kabul edileceği ve taraflardan birinin diğer tarafın lehine olan işlemlerin yapılmasını talep edebileceği,
  • Konkordato mühletinin alacaklı ve borçlu bakımından sonuçlarının, durma süresince devam edeceği,
  • İcra ve iflas hizmetlerinin aksamaması için gerekli olan diğer tedbirlerin alınacağı,

      öngörülmüştür. 

III.            Alınacak Tedbirler

  • Durma süresince duruşmaların ve müzakerelerin ertelenmesini de içeren diğer tüm tedbirlere ilişkin takip edilecek usul ve esasları belirlemede;
  • Yargıtay ve Danıştay bakımından ilgili Başkanlar Kurulu, 
  • İlk derece adli ve idari yargı mercileri ile bölge adliye ve bölge idare mahkemeleri bakımından Hâkimler ve Savcılar Kurulu ve
  • Adalet hizmetleri bakımından Adalet Bakanlığı’nın yetkili olduğu 

düzenlenmiştir. 

  1. İş ve Sosyal Güvenlik Mevzuatına Yönelik Düzenlemeler
  • İşçilerin sigorta primlerinin işveren hissesi ödemesinde kullanılabilecek işveren sendikası dayanışma ve yardımlaşma fonu desteğinin azami sınırı yüzde 25’ten yüzde 35’e çıkarıldı.
  • Yaşlılık, malullük, ölüm aylığı alan emeklilere ve hak sahiplerine aylık asgari ödeme tutarı, 1.500 TL’ye yükseltildi.
  • Telafi çalışma süresi 2 aydan 4 aya çıkarıldı.
  • 30 Haziran 2020’ye kadar geçerli olmak üzere, yeni tip koronavirüs (Covid-19) kaynaklı zorlayıcı sebep gerekçesiyle yapılan kısa çalışma başvuruları için, işçinin kısa çalışma ödeneğine hak kazanabilmesi için öngörülen hizmet akdinin feshi hariç işsizlik sigortası hak etme koşullarını yerine getirmesi hükmü, kısa çalışma başlama tarihinden önceki son 60 gün hizmet akdine tabi olanlardan son üç yıl içinde 450 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödenmiş olması şeklinde uygulanacak.
  • Ay içerisinde 10 gün ve üzeri çalışan; “kısmi süreli çalışanlar”, “puantaj usulü çalışanlar” ve “ ev hizmetlerinde çalışanlar”ın eksik günlerine ait genel sağlık sigortası primlerini tamamlama zorunluluğu kaldırıldı.
  1. Düzenlenen Sair Konular
  • 1 Mart 2020’den 30 Haziran 2020’ye kadar işleyecek iş yeri kira bedelinin ödenmemesi, kira sözleşmesinin feshi ve tahliye sebebi oluşturmayacak.
  • 1 Nisan’da yürürlüğe girmesi öngörülen konaklama vergisinin yürürlük tarihi 1 Ocak 2021’e ertelendi.
  • Yabancı para cinsinden yapılan katkı payı ödemelerinin yatırıldığı yabancı para cinsinden kurulan emeklilik yatırım fonlarından elde edilen irat tutarının tespitinde kur farkı dikkate alınmayacaktır.
  • Hazine ve Maliye Bakanının, kredi garanti kurumlarına nakit kaynak aktarma veya özel tertip Devlet İç Borçlanma Senetleri ihraç etme yetkisi 25 milyar liradan 50 milyar liraya yükselecek.
  • Anapara ve/veya taksit ödeme tarihi 24 Mart 2020’den önce olup da kullandığı nakit ve gayri nakdi kredilerinin anapara, faiz ve/veya ferilerine ilişkin ödemelerini aksatan gerçek veya tüzel kişilerin tutulan kayıtları, söz konusu borçların ödenmesi geciken kısmının 31 Aralık 2020’ye kadar tamamının ödenmesi veya yeniden yapılandırılması halinde, bu kişilerle yapılan finansal işlemlerde, kredi kuruluşları ve finansal kuruluşlar tarafından dikkate alınmayacak.
  • İşverenlere, bu yıl sektör ayırımı yapılmaksızın ödeyecekleri sigorta priminden mahsup edilerek günlük 2,50 lira, aylık 75 lira asgari ücret desteği sağlanacak.
  • Afet bölgelerinde elektrik, doğal gaz tüketim bedelleri 1 yıla kadar ertelenebilecek.
  • Vakıflar Genel Müdürlüğü taşınmazlarında kira borcu olanlara 3 ay süre tanınacak.
  • Turizm tesisleri yapılmak üzere adlarına kamu arazisi tahsis edilen yatırımcılar ve işletmecilerden, 1 Nisan-30 Haziran 2020 arasında tahsil edilmesi gereken kira, kesin izin, kesin tahsis, irtifak hakkı, kullanma izni, yararlanma, ilave yararlanma bedelleri ve hasılat payları 6 ay ertelenecek.
  • Kültür ve Turizm Bakanlığınca tahsisi iptal edilen taşınmazların üzerinde yatırımcılar lehine tesis edilen irtifak haklarına ilişkin terkin davalarında basit yargılama usulü uygulanacak.
  • Yenilenebilir enerji kaynak alanlarının kullanımını ve verimliliğini etkileyici imar planları düzenlenemeyecek.
  • Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu, arama, kurtarma ve müdahale kapsamında arama zamanıyla sınırlı olmak üzere, acil çağrı merkezleri veya ilgili valiliğin ihtiyaç duyduğu telefon abone ve konum bilgilerini paylaşacak.
  • Tüketiciler talep etmeleri halinde yenilenebilir enerji kaynaklarının desteklenmesi amacıyla belirlenen tarifelerden faydalanabilecek.
  • Çek Kanunu’ndaki değişiklik ile, 24 Mart 2020’ye kadar işlenen suçtan dolayı mahkum olanların cezalarının infazı durdurulacak.
  • Yasa dışı bahis ve şans oyunları, katalog suçlar kapsamına alınacak.
  • Dernekler, 6 ay içinde üyeliği devam edenlerin adını, soyadını, doğum tarihini ve kimlik numarasını, merkezinin bulunduğu dernekler birimine bildirecek, bu bildirimi yerine getirmeyen dernek yöneticileri hakkında 500 lira idari para cezası uygulanacak.
  • Türkiye’de ikamet etmeyen vatandaşlar, döviz cinsinden Bireysel Emeklilik Sistemi’ne dahil olabilecek.
  • Taraflardan birinin ölmüş ya da yabancı olması halinde, Türk vatandaşı olan diğer taraf veya vekilinin tek başına başvurması durumunda da yabancı ülke adli veya idari makamlarınca boşanmaya, evliliğin butlanına, iptaline veya mevcut olup olmadığının tespitine ilişkin olarak verilen kararların usulen kesinleşmiş olması ve Türk kamu düzenine açıkça aykırı bulunmaması şartlarıyla nüfus kütüğüne tescil edilebilecek.
  • Yurt dışı süresiz ikamet iznine sahip Türk vatandaşları da çalışma şartı aranmadan dövizle askerlik uygulamasından yararlanabilecek.
  • Yivsiz tüfek, spor ve nişan tüfek, tabancalarının reklamı, tanıtımı yapılamayacak.

Saygılarımızla,

 

Yukarıda yer verilen açıklamalarımız, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. EY ve/veya Kuzey YMM ve Bağımsız Denetim A.Ş.’ye, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.