2 Nisan 2020 tarihinde 31087 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Genelgesi (“Genelge”) yayımlanmış, 04.01.2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu (“Kanun”) (istisnaları dahil) ile bu Kanundan istisna edilen düzenlemeler kapsamında gerçekleştirilen ihaleler sonucunda imzalanan sözleşmelerde yüklenicilerin mücbir sebep sebebiyle yapacakları bildirimlerin usulü belirlenmiştir. 

Kanun’un 10. maddesi mücbir sebebin meydana geldiği tarihi izleyen 20 gün içinde yüklenicinin idareye yazılı olarak bildirimde bulunması gerektiğini belirtmektedir. Kanun ile paralel olarak yayımlanan Genelge’de kamu ihalesi sonrasında yapılan sözleşmelerde söz konusu işin yerine getirilmesinin COVID-19 salgını nedeniyle geçici veya sürekli olarak, kısmen veya tamamen imkansız hale gelmesi durumunda yüklenicilerin imkansızlığı belgelendirerek sözleşmenin tarafı olan idareye başvurmaları gerektiği ifade edilmektedir. 

Söz konusu başvurular, ilgili idare tarafından kamu ihale sözleşmelerinde mücbir sebebi düzenleyen 4735 sayılı Kamu İhaleleri Sözleşmeleri Kanunu’nun 10. maddesi ve ilgili diğer mevzuat kapsamında değerlendirilecektir. Ayrıca Genelge ihale otoritelerinin karar almadan önce Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın değerlendirmelerine başvurmalarını zorunlu kılmaktadır. 

İdarelerce yapılacak incelemede, somut olayın mücbir sebep olarak kabul edilebilmesi için aşağıdaki şartların bulunup bulunmadığı değerlendirilecektir:

  1. Yükleniciden kaynaklanan bir kusurdan ileri gelmemiş olması,
  2. Yüklenicinin sözleşmeden doğan yükümlülüklerini yerine getirmesine engel nitelikte olması ve
  3. Yüklenicinin bu engeli ortadan kaldırmaya gücünün yetmemiş bulunması

İnceleme sonucunda, belirtilen şartların tamamının varlığı halinde sözleşmenin ifası için sözleşme süresinin uzatılmasına veya sözleşmenin feshedilmesine karar verilebilecektir. Genelge, idarenin verebileceği kararlarda idarenin yüklenicinin talebine bağlı olup olmadığı konusunda henüz bir açıklık sağlamamaktadır.

Öte yandan bilindiği üzere Kanun kapsamında hazırlanmış olan Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin 30. maddesinde hali hazırda mücbir sebep ile ilgili düzenlemeler bulunmaktadır ve her ne kadar Genelge 1 Nisan 2020 tarihinde yayınlanmış olsa da, yüklenicilerin bu tarihten önce COVID-19 etkilerini hissetmeye başlamış olmaları muhtemeldir. Dolayısı ile bu kapsamda yapılacak bildirimler öncesinde ilgili sözleşme bazında inceleme yapılarak bildirime ilişkin aksiyonun planlanması uygun olacaktır. 

Saygılarımızla,

 

Yukarıda yer verilen açıklamalarımız, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. EY ve/veya Kuzey YMM ve Bağımsız Denetim A.Ş.’ye, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.