10 Şubat 2025 tarihli 32809 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 9511 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararı ile onayı kesinleşen bir anlaşma çerçevesinde, Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Azerbaycan Cumhuriyeti Hükümeti arasında göç alanında iş birliği yapılmasına karar verilmiştir.
Taraflar, mevzuatlarını ve uluslararası taahhütlerini göz önünde bulundurarak bölgesel göç diyaloglarının ve göç süreçlerinin düzenlenmesinde anlaşmaya varmışlardır.
Taraflar arasında iş birliğini teşvik etmek ve hem düzenli hem düzensiz göç uygulamalarının yönetimini daha etkili hale getirmek amacıyla yapılan Anlaşmanın hükümleri şu şekilde sıralanmıştır:
Madde 1: Uygulama Alanı
Bu anlaşma kapsamında her iki taraf, ulusal mevzuatlarına ve uluslararası yükümlülüklerine aykırı olmamak şartıyla, topraklarında bulunan diğer taraf devletin vatandaşlarının haklarının korunması ve bilgi ile uygulama paylaşımlarında iş birliği yapacaktır. Anlaşmanın hükümleri, tarafların diğer uluslararası anlaşmalarından doğan hak ve yükümlülüklerini etkilemeyecektir.
Madde 2: Genel Hükümler
Taraflar, aşağıdaki faaliyetlerle göç alanında iş birliği yapacaklardır:
- Göç alanında uyguladıkları yöntem ve mevzuatları karşılıklı olarak inceleyeceklerdir.
- Kurumsal kapasitelerini güçlendirmek amacıyla ortak projeler gerçekleştirilecektir.
- Göç alanındaki tecrübelerine ilişkin materyaller paylaşılacaktır.
- Göç politikasının oluşumunda sosyo-ekonomik yapının etkisi ve buna bağlı durumlar incelenecektir.
- Göçle ilgili yetkili mercilerin personelini eğitmek ve niteliklerini artırmak için ortak faaliyetler yapılacaktır.
- Taraf devletin topraklarında kalan diğer taraf devletinin vatandaşlarına yönelik sorunların çözülmesi amacıyla çalışma grupları oluşturulacaktır.
Madde 3: Düzenli Göç
Taraflar, düzenli göç alanında aşağıdaki iş birliklerini gerçekleştireceklerdir:
- Taraf devletin sınırları içinde ikamet eden diğer taraf devletinin vatandaşlarına dair istatistiksel bilgilerin karşılıklı paylaşılması.
- Uluslararası koruma ve statü sahiplerinin ev sahibi topluma uyum sağlama süreçlerine dair bilgi ve deneyim paylaşımı.
- Yasal göçü teşvik edici araçların ve mekanizmaların karşılıklı incelenmesi ve analiz edilmesi.
- Göçle ilgili bilgi sistemleri yönetimi ve veri tabanları hakkında karşılıklı tecrübe paylaşımı.
- Göç mevzuatındaki değişiklikler hakkında yetkili irtibat kişileri aracılığıyla tarafların bilgilendirilmesi.
Madde 4: Düzensiz Göçle Mücadele
Taraflar, düzensiz göçle mücadele kapsamında aşağıdaki faaliyetleri yürüteceklerdir:
- Düzensiz göçün önlenmesi için tedbir ve yaptırımların etkin şekilde uygulanmasına yönelik ortak projeler gerçekleştirilecektir.
- Göç mevzuatını ihlal eden ve ülkeden gönderilmesi planlanan yabancılar ve vatansız kişilere ilişkin tedbirlerin etkinliğini sağlamak amacıyla ortak faaliyetler yapılacaktır.
- Zorunlu ya da gönüllü olarak ülkeden ayrılacak olan vatandaşların seyahat belgelerinin teminini hızlandırmak için koordinasyon sağlanacaktır.
- Terörist ya da şüphelisi olan vatandaşların geri alınması sürecinde iş birliğini artıracak tedbirler alınacaktır.
- Vatansızlıkla mücadele amacıyla gerekli önlemler alınacaktır.
- Geri gönderme merkezlerinin yönetimine dair bilgi ve tecrübe paylaşımı yapılacaktır.
Madde 5: Uluslararası Koruma
Taraflar, uluslararası koruma alanında aşağıdaki faaliyetleri gerçekleştireceklerdir:
- Tecrübe paylaşımı yapılacak ve bu paylaşımın devamlılığı sağlanacaktır.
- Modern bilgi teknolojilerinin uygulanması için ortak faaliyetler düzenlenecek, bilimsel ve metodolojik bilgi paylaşımı yapılacaktır.
- Uluslararası koruma konularında bilimsel ve uygulamaya yönelik konferanslar ve çalıştaylar düzenlenecektir.
Madde 6: Yetkili Makamlar
Bu anlaşma kapsamında, Tarafların irtibat kişileri belirlenmiştir:
Türkiye Cumhuriyeti Adına: İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Başkanlığı
Azerbaycan Cumhuriyeti Adına: Devlet Migrasya Hizmeti
Taraflar, anlaşma kapsamında bilgi alışverişinde bulunmak için bu irtibat noktaları aracılığıyla iletişim sağlayacaklardır. Ayrıca, anlaşmanın uygulanması ile ilgili doğabilecek sorunların çözümü için çalışma grupları kurulabilecektir.
Madde 7: İrtibat Dili
Taraflar, aksi üzerinde uzlaşmadıkları müddetçe anlaşma dili olarak İngilizceyi kabul etmişlerdir.
Madde 8: Giderler
Taraflar, aksi kararlaştırılmadıkça, bu anlaşmadan doğan maliyetleri kendileri karşılayacaktır.
Madde 9: Anlaşmazlıklar
Anlaşmanın uygulanmasından doğabilecek uyuşmazlıklar, diplomatik kanallar aracılığıyla müzakereler ve istişareler yoluyla çözülmeye çalışılacaktır.
Madde 10: Değişiklikler
Bu anlaşma, tarafların karşılıklı yazılı mutabakatı ile değiştirilebilir. Değişiklikler, yasal usuller doğrultusunda yürürlüğe girecektir.
Madde 11: Gizlilik
Taraflar, bu anlaşma kapsamında yürütülen bilgilerin çıktıları ve sonuçlarını gizli tutacaklardır. Ancak, diğer tarafın yazılı onayı ile bilgi ve çıktılar üçüncü kişilerle paylaşılabilecektir.
Madde 12: Fikri Mülkiyet
Taraflar, bu anlaşma kapsamında doğacak fikri mülkiyet haklarını, kendi mevzuatlarına ve taraf oldukları uluslararası anlaşmalara uygun olarak koruyacaklardır.
Madde 13: Nihai Hükümler
- Anlaşma, tarafların iç prosedürlerini tamamlamasını takiben yürürlüğe girecektir.
- Taraflardan biri, anlaşmayı sonlandırma niyetini yazılı olarak bildirirse, anlaşma yürürlükten kaldırılacaktır.
- Anlaşma 5 yıllık bir süre için hazırlanmış olup, taraflardan biri 6 ay önceden fesih bildirimi yapmadığı sürece anlaşma otomatik olarak yenilenecektir.
Göç hukukuyla ilgili detaylı hukuki değerlendirme ve diğer tüm hukuki danışmanlık hizmetleriniz için bizimle iletişime geçebilirsiniz.
İletişim:
| Av. Mehmet Küçükkaya | Av. Necla Birol |
| mehmet.kucukkaya@tr.ey.com | necla.birol@tr.ey.com |
| (212) 315 30 00 | (212) 315 30 00 |
Saygılarımızla.
Kuzey YMM ve Bağımsız Denetim A.Ş.
Erkan Baykuş
Yukarıda yer verilen açıklamalarımız, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. EY ve/veya Kuzey YMM ve Bağımsız Denetim A.Ş.’ye, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.
